Dutch language

How to pronounce café in Dutch?

Full Transcript

888
MYSTERIEUZE MUZIEK.
Sinds september vorig jaar portretteert fotografe Matty Maas mensen in een bijzonder decor,
café L'Amerique in het Spijkerkwartier in Arnhem.
Een café waar de tijd 25 jaar heeft stilgestaan.
In 1996 deed cafébaas Carl Bonatz z'n café op slot en ging naar het ziekenhuis.
Hij zou er nooit meer terugkomen.
Bonatz stierf op de operatietafel.
Zijn dochter Trudi wilde alles houden zoals het was...
en zette alleen iedere week een vaas met verse rode rozen voor haar vader op een tafeltje in het café.
Matty portretteert tientallen belangstellenden voor haar fotoproject.
Op 14 januari gaat ze voor de laatste keer naar het café voor de laatste fotoshoot,
maar er wacht haar een trieste verrassing.
MUZIEK.
Er blijkt dus een koperdief binnen te zijn geweest.
Ze hebben van alles meegenomen, zoals de lampen.
Blijkbaar zat daar koper in.
En de rest van de lampen hebben ze hier laten liggen.
En in alle kleine lampjes die aan de muur hingen, daar zat ook koper in.
Daar, daar en daar....
... en daar, overal hingen die lampjes en waarschijnlijk zijn de tinnen bordjes ook weg.
GELUID VAN BOORMACHINE.
MUZIEK.
Deze stond binnen. Er zitten kleren in en ook een etensbakje.
Er staat wel een raam open op zolder en ik denk dat er ook mensen boven zijn geweest.
Dus we willen eigenlijk wel naar boven.
Die asbestman heeft beneden controle gedaan en die wil echt naar boven. Maar wat vind jij?
Graag met zo min mogelijk schade. -Ja.
GEBONS.
Aan de hand van de foto's die ik gemaakt heb, kunnen wij kijken wat er allemaal mist.
De knoppen van de bar...
GELUID VAN KLIKKENDE FOTOCAMERA.
De kroonluchters die aan het plafond hingen zijn ook allemaal weg.
GELUID VAN KLIKKENDE FOTOCAMERA.
Ik werd gebeld: ik had vandaag een fotoshoot en dat kon niet doorgaan omdat er was ingebroken.
Ik dacht: nou ja, ingebroken?
Wie gaat er hier nou inbreken?
25 jaar was er niks aan de hand en nu dit, op de laatste dag van de fotoshoot.
En dat het klaar is en dat er dan ingebroken wordt en gewoon vernield...
...dat slaat nergens op. Het is gewoon vernieling!
25 jaar lang heeft niemand deze plek aangeraakt.
Nu is alles weg of kapot.
Dit is echt gewoon gesloopt.
Vastgoedhandelaar Bas Jonker, de tijdelijke eigenaar van het café,
was net als Matty van deze plek gaan houden. Ook hij weet niet wat hij ziet.
Ik durf de stroom er niet meer op te zetten.
De tapkranen eraf. Hier hebben ze aan gehangen... -Jeetje!
En al die bekers zijn weg.
GELUID VAN KLIKKENDE FOTOCAMERA.
RUSTIGE MUZIEK.
Waar komt die vandaan dan?
Dat was de plantenbak, een koperen plantenbak. -Dat meen je niet!
Die plant heb je nog gefotografeerd of niet? -Ja, met bak.
Alleen het zand wilden ze niet hebben. -Nee.
En hier al die kapjes... jonge, jonge, jonge.
Ik hoop dat ze er gelukkig van worden.
Ja, achter de bar hebben ze de vloer omhoog gehaald. -Dat meen je niet!
Het verhaal ging dat hier geld verstopt lag.
Dat heb ik ooit gehoord, dat hij hier een verstopplek had. -Oh echt?
Misschien dat ze het daarom open hebben gemaakt.
Ja, het wordt tijd dat hier wat gaat gebeuren, want het wordt nu wel heel verdrietig.
Voor mij is het een beetje een natuurlijk einde van dit verhaal.
Het is klaar, ja, van alle kanten.
Zullen we gaan? -Ja.
Ik wil hier heel graag weg. Ik vind er niks meer aan hier.
Nee? -Nee, ik ben er klaar mee! Ja.
Ik word er verdrietig van.
Dat was het.
Ik ben blij als het niet meer van mij is.
MUZIEK.
GEBONK.
Ja, zit-ie goed dicht? -Ja, dit heb ik iedere keer gedaan he?
GELACH.
Ik ga even aan de voordeur voelen.
De barkeeper van het café komt hier nog.
Die heeft hier gefilmd op videobanden.
Die komt dinsdag. -Wat leuk!
Die man heb ik weleens gesproken.
Die kwam hier een keer binnenvallen. Die wilde hier vrijwillig werken.
Maar ik zei dat het dicht was.
GELACH.
Nadat de eerste documentaire over L'Amerique is uitgezonden, krijgt Matty een stroom aan reacties.
Het verhaal over het mysterieuze café maakt veel los in Arnhem.
Mooi om dit weer te zien. Hier horen ook de beelden bij van de eigenaar.
Ik ben de laatste barkeeper geweest en was bevriend met Carl Bonatz.
De beelden die ik heb staan op een videoband, gemaakt eind jaren '80.
Ik denk dat het nogal schrikken is. -Ja, het is een tikje kaler.
Het valt me nog mee eigenlijk.
RUSTIGE MUZIEK.
Carl zat altijd hier.
Dit was z'n plek. Of hij zat daar, op één van die twee plekken.
Die deur had hij dicht, dat weet je wel, denk ik. -Ja.
En als het hem niet aanstond dan kon je weer naar buiten gaan.
Het was een eenzame man.
Hij moest eens weten dat we hier staan.
Kijk, hier heb je een foto van mij.
Hier hing-ie.
Wie is wie, allemaal?
Dit is Jules Moor, dat is een ingenieur van de KEMA.
Deze weet ik niet, dat is Jan. Die werkte hier bij de Shell op de hoek. Dat is Carl zelf en dit was Robbie.
Dat zijn allemaal vaste klanten.
Die kwam elke dag en hij dronk vier glazen whiskey per dag... 'smiddags...
en dan stapte hij hier op de bus en dan ging hij weer naar huis.
En dat deed hij elke dag.
Die kwam ook elke dag en die ook. Die kwam elke dag en die kwam elke dag.
En zo hing dat hier.
RUSTIGE MUZIEK.
Z'n slogan: hij schonk de zachtste borrel van heel Arnhem -Oh ja?
Ik weet nog dat ik beneden een fles jonge jenever moest pakken dan...
waren altijd die droppen los, maar die fles zat dicht.
En op een gegeven moment zag ik er een fles naast staan met een trechtertje.
Ik dacht: volgens mij haalt hij daar twee glaasjes jonge jenever uit...
en hij doet er twee glaasjes water bij in en dat was zijn manier van een zachte borrel schenken.
En zo had hij na een 1 of 2 weken weer een fles jenever.
Dat was wel grappig eigenlijk. -Ja.
Maar ik heb het hem nooit gezegd, maar ik wist.
Je wist het dus wel? -Ja, ik vond het prachtig.
Ja, zulke streken had hij dan. -Ja.
Hij was zo zuinig.
Ah, ze hebben het weggehaald!
Wat dan? -Nou, kijk hier... hier was de afvoer.
Daar had hij een fietsslang aangemaakt want hij wilde daar geen geld aan besteden.
GELACH.
Die muur die daar stond hebben ze naar voren gehaald.
Dat was alleen maar om kosten te besparen voor de verwarming.
Die kachel was een hele oude kachel die lekte. -O ja, ook al?
Ja, die lekte en hij kreeg het hier niet meer warm.
Wat hier dus staat is naar voren gekomen. -Oké, ja.
Ik weet niet of je dat wist? -Nee, ik had die ruimte hierachter al wel gezien.
Ja, maar daar woonde iemand. -Daar woonde hij?
Nee, dan woonde een hele oude man.
Oh, die hoorde niet bij het café. -Jawel, die hielp hier ook af en toe.
Oh, dat heb ik helemaal niet gehoord. -Nee, dat dacht ik al.
Zoals we hier nu staan en wat er in die tijd allemaal gebeurd is...
...eigenlijk al 25 jaar niets hè? -Nee.
En dan ineens zoveel aandacht voor dit café en voor zijn verhaal en de familie.
Ja, dat probleem had hij niet kunnen bedenken.
Het verdriet dat het gezin trof lag als een deken over het café.
Carl's zoon Bobby kwam op 21-jarige leeftijd om bij een auto-ongeluk in Duitsland.
Carl's vrouw stapte zelf uit het leven.
En ook dochter Trudi wordt door het noodlot niet gespaard.
Ze had op haar 16e een hersenbloeding gehad en was...
de rest van haar leven geestelijk zeer kwetsbaar.
Ik vind het wel een bijzondere plek zo met al die verhalen.
In 2022 is dit zeker een bijzondere plek.
Er is helemaal niets veranderd.
En we hebben hier ook een gummiknuppel gevonden.
Ja, dat was ter beveiliging.
En een bijl. -Dat was ook ter beveiliging, GELACH.
En hij zat met Trudi, die kon hij niet loslaten.
En kwam Trudi ook wel in het café? -Ja.
Ik heb er ook wel beelden van dat ze in het café was.
Dan gaat ze helemaal los. -Ja? -Ja.
RUSTIGE MUZIEK.
Dit is wel een hele toffe foto.
Ik ben er heel blij mee om hem nu heel groot te zien in deze expositie.
Echt heel leuk!
KLASSIEKE MUZIEK.
Hallo! -Hallo, welkom.
Ik kom eens kijken naar mijn expositie.
Fijn dat je er bent. -Ja.
Je ziet dat heel veel mensen er stil bij blijven staan. -Ja.
Blijkbaar kent iedereen het café in Arnhem dus dat is wel heel grappig.
Er ontstaan hier veel gesprekken.
Het hangt hier prachtig toch? -Ja.
Het is eigenlijk het café van Arnhem geworden.
Dat is misschien nooit zo geweest, maar nu eigenlijk wel door zoveel verhalen.
Dat is wel heel leuk, heel tof.
Ik vond het een heel mooi project want het zijn verhalen van mensen in Arnhem.
Het café is met een historisch verhaal.
Rozet is van taal, kunst en erfgoed dus ik denk: hoe mooi komt het samen? -Ja.
Het is een oud café, oude verhalen, er zit een hele geschiedenis aan vast.
En nu zijn er mensen van nu in Arnhem die er herinneringen aan...
hebben en zich in het café willen portretteren.
Dus ik vond dat gewoon supermooi passen binnen ons thema.
KLASSIEKE MUZIEK.
Als mensen in Rozet lopen dan horen we echt hele leuke gesprekken.
Dat mensen bij een foto staan en zeggen: 'oh die ken ik!'
Of: 'oh, dit is mijn man. Mag ik de foto hebben daarna?'
En je ziet mensen zo lopen en dan staan ze even stil en dan denken ze: hé wat leuk, dat is dat café.
Je ziet dat mensen bijna iedere dag even zeggen. -Ja.
Die verhalen horen er ook echt wel bij vind ik. -Ja
De foto's spreken natuurlijk voor zich, maar je krijgt er zelf ideeën of verhalen bij.
Het maakt het extra bijzonder.
Ik kan het niet allemaal opschrijven.
Ik heb ze wel allemaal gehoord.
Soms gaan mensen erover nadenken en schrijven ze het op,
en dan wordt het verhaal nog mooier dan dat ze het vertellen. -Ja, dat geloof ik.
Geachte mevrouw Maas, beste Matty, mijn moeder is geboren in 1936 en heeft zojuist met grote...
belangstelling naar de uitzending van L'Amerique gekeken.
Als kind vlak na de oorlog is ze daar wel geweest omdat haar vader,
die boer was met de stadsboerderij op Klarendal, er zo nu en dan een borreltje dronk.
Ondanks haar visuele beperking, en met haar neus tegen het scherm gedrukt,
heeft zij zojuist met veel genoegen herinneringen opgehaald.
Het zal zo'n 75 jaar geleden zijn geweest dat zij er voor het laatst aan de tafel zat,
en als beginnend tienertje met een glaasje limonade naar buiten keek.
Goh, dit is de eerste keer na zoveel jaar.
En ziet het er nog zo uit als toen? -Ja.
Ook toen ik het in de krant zag al.
Ik dacht: het lijkt wel of er niets veranderd is.
Maar nu ik het hier zo van dichtbij zie...
Ja, Hendrik Dales heette hij.
Het was een hele gezellige man die graag een borreltje dronk,
maar niet dronken over straat liep. Gelukkig niet.
En hij kon vertellen en ad rem zijn.
Ik vind het een hele leuke belevenis.
Ja? -Ja, ik vind het echt heel leuk.
Ik had het me niet zo voorgesteld.
Ik heb er zelf voor honderd procent van genoten.
RUSTIGE MUZIEK.
GEROEZEMOES.
Het is natuurlijk echt authentiek en een flink eind vergaan, maar heel mooi dat het zo onaangetast is.
GEROEZEMOES.
GELUID VAN KLIKKENDE FOTOCAMERA.
We hebben met elkaar gesproken en ons afgevraagd of deze meneer geen lid van onze vereniging is geweest.
Dat wordt nog nagekeken.
Maar om daar een voorschotje op te nemen hebben we overwogen om hem...
met terugwerkende kracht tot een erelidmaatschap te laten komen.
Maar dat moet onderzocht worden.
We hebben ons hoofdkwartier in Woerden zitten,
en daar zitten de hoge heren die dat moeten goedkeuren.
Maar we gaan ons best daarvoor doen.
RUSTIGE MUZIEK.
Als jongen van 16 kwam ik hier met mijn beste vriend Jan op de brommer om te biljarten.
Pubers die even in een echte mannenkroeg hun best deden om niet door het laken heen te steken.
We kregen vaak advies over hoe we de bal moesten nemen.
Ik had er zelfs een deelbare keu staan in een zwarte foedraal.
De privé-keus stonden daar.
Die stonden hier? -Ja.
Het was een deelbare keu in een zwart nep hoesje met gewichtjes.
Jeetje, dat ik dat nog weet na 50 jaar.
Carl was zo vriendelijk om na een paar keer te zeggen: toe maar.
Je had dan ook echt het idee van: hé eh... -Ja.
Niet dat je erbij hoort, maar dat je in ieder geval getolereerd wordt.
Er was altijd wel iemand aan de bar of die hier ergens zat...
die dan ontzettend goedbedoeld advies gaf. -Ja.
Dat je soms bijna geen idee had wat je ermee moest doen.
GELACH.
Ik denk dat dit bij heel veel Arnhemmers,
ook al kwamen ze niet in de kroeg of zijn ze hier nooit geweest,
dat dit zo'n verborgen... -Ja, je weet het wel. -Ja.
Je weet dat het er staat en ineens krijgt het aandacht en een gezicht. -Ja.
Zou je op de foto willen in het café? -Jawel.
Ik ben een roker, maar ik weet niet of jullie dat eh... -O, dat mag ook!
En een biertje erbij?
Je zet het echt in scène hè?
Komt-ie nog één keer.
GELUID VAN KLIKKENDE FOTOCAMERA.
Je hebt er warmte in kunnen krijgen. -Ja, net of het weer open is.
Ik vind hem wel mooi zo. -Leuk.
Hoor ik het nou druppelen? -Ja, het lekt hier behoorlijk.
Er staat een enorme plas water op het plafond. -Zonde.
DRUPPELEND GELUID.
RUSTIGE MUZIEK.
Ik heb wel een herinnering aan Carl, in mijn beleving dan.
Ja? -Je luisterde wel naar hem.
Als hij een aanwijzing gaf dan eh... -Dan was hij wel duidelijk?
Hij was wel de baas dus ja. -Ja.
RUSTIGE MUZIEK.
Hij was ook een saaie man.
Hij was voor zichzelf saai, maar voor een ander was hij eigenlijk ook saai.
Hij kon zich goed vermaken met zijn klanten.
Daar had hij wel gesprekken mee, maar dat waren dan maar dagelijkse gesprekken.
Echte diepgang zat er bij Carl niet in.
En zou dat misschien te maken kunnen hebben met de geschiedenis van zijn vrouw, zijn zoon en Trudi?
Ja, dat heeft hij nooit kunnen verwerken. -Nee.
Sprak hij wel eens over zijn vrouw dan? -Ja...
Je kon dan aan zijn gezichts- uitdrukking merken dat hij...
daar toch wel een beetje emotioneel over werd.
Hij kon dat goed verbergen, maar hij werd dan toch wel een beetje emotioneel. -Ja.
En Trudi helemaal, dat was alles.
Het draaide maar om één ding en dat was Trudi.
Zijn zoon kwijt, zijn vrouw kwijt... -Ja, dat is wel...
Hij was er wel eens bang voor dat Trudi eerder weg zou gaan dan hij. -Ja.
Dat is net andersom gebeurd en dat was maar gelukkig ook, denk ik. -Ja.
Even naar het ziekenhuis en dat was het hè. Dat was het einde dan. -Ja.
Daarna was het café zomaar in één keer dicht. -Ja, van de één op de andere dag.
En bent u hier dan ook nog geweest? -Ja.
En Trudi wilde helemaal niets meer.
Die eerde haar vader op haar manier.
Ze is eigenlijk een beetje in de geestelijke leeftijd van 18 à 19 jaar stil blijven staan. -Ja.
Trudi was ook eh... ja... ik kan er eigenlijk geen woord voor vinden wat ik van Trudi vindt.
Trudi was een hele mooie vrouw, heel aardig en een veel te groot empathisch vermogen.
Ze kon zichzelf goed inleven.
Ze heeft één keer een vriendje gehad en die mocht dan binnenkomen naar boven.
Dat is ook de enigste keer dat ik gezien heb dat ze een relatie had. -Ja.
Een 'relatie'. -Een vriend.
Ja, maar daar hield ook alles mee op. -Ja.
Dat was meer broer en zus als dat het een echte relatie was.
Ze werkte bij de Raad van Arbeid als ik het goed heb.
Daar deed ze administratief werk.
En ze trok veel met haar vriendin Nella Bakker op, die woont hier schuin tegenover.
De laatste keer dat ik hier naar binnen ben geweest was met de Jonker.
Toen hebben we ook gevraagd of Nella er bij wilde zijn, maar die kon dat emotioneel niet.
Dat vond ik eigenlijk wel een beetje jammer want ze zijn alle twee...
bij mij op visite geweest toen mijn jongste dochter geboren werd.
Dat heb ik natuurlijk ook gefilmd uiteraard want ik film mijn hele leven al.
Ja, ik ben wel heel benieuwd ook naar die beelden.
Als je die zien wil, ja... -Ja.
Ik denk als je Trudi op beeld ziet dat je dan een ander beeld krijgt van Trudi als die je nu hebt.
Aangezien er sinds de inbraak geen elektriciteit meer is in het café,
rijdt Matty met Hans naar zijn huis om de videobanden te bekijken.
OMGEVINGSGELUIDEN.
RUSTIGE MUZIEK.
GELACH EN GEROEZEMOES.
RUSTIGE MUZIEK EN GEROEZEMOES.
ZE ZINGEN VERJAARDAGSLIEDJES.
RUSTIGE MUZIEK.
Dat is Trudi.
RUSTIGE MUZIEK.
Toen ik haar leerde kennen was ze nog wat jonger denk ik.
Een hele aardige, leuke, jonge vrouw.
Ze had één keer een korte relatie gehad met een jongen, maar dat was ook alles.
Voor de rest kwam er niemand.
Voor de buitenwereld kon ze altijd wel vriendelijk zijn.
Ze was altijd heel erg aardig en heel spontaan.
In mijn ogen zelfs af en toe te spontaan, maar dat accepteerde je van haar.
Maar het idee dat ze dan 25 jaar lang... -Jij vraagt je af wat haar er toe gedreven heeft om...
echt 25 jaar die deur dicht te doen en er elke week een bloemetje neer te zetten.
En wat de gedachtegang daarachter is geweest.
Dat snap ik wel, maar daar zul je moeilijk achterkomen, denk ik.
Dat lijkt me verdomd moeilijk om te bevatten wat er in dat koppie omgegaan is.
Ik denk dat dat heel moeilijk gaat worden.
Als je fysiek en geestelijk zoveel dingen meemaakt...
...want fysiek was ze ook niet altijd 'het hoera'.
Dat je zoveel dingen meemaakt dat je je afsluit voor de buitenwereld.
Je kunt je niet uiten want door die hersenbloeding zullen er waarschijnlijk wel wat...
hersenscelletjes beschadigd zijn die inherent zijn aan het denkvermogen denk ik.
Ik denk dat ze daardoor afgestompt is tot de maatschappij.
RUSTIGE MUZIEK.
Geen polonaise aan mijn lijf, helemaal niets.
Ja... Trudi ten voeten uit dit.
Geen polonaise aan mijn lijf. Dat was wel een lijfspreukje van haar denk ik.
Dat denk ik niet alleen, maar dat zei ze letterlijk.
Ze was wel geïnteresseerd, maar dan hield ook alles op.
Zo wou ik het wel hebben, ja.
RUSTIGE MUZIEK.
TV GELDERLAND 2022.

888

Toggle Transcript

cafe::noun | Spocien Dictionary

cafe

noun

/kæ'feɪ/

a small restaurant where drinks and snacks are sold

Type	Words
Synonyms	coffee bar, coffee shop, coffeehouse
Type of	eating house, eating place, eatery, restaurant
Has types	pull-in, pull-up, espresso shop, cybercafe, caff, estaminet

How to pronounce café in Dutch?

cafe::noun | Spocien Dictionary

abandonment

Related words

Related

Subscribe to our Newslatter