Dutch language

How to pronounce albert einstein in Dutch?

Full Transcript

Het is 2 augustus 1939...
...als er een brief op de mat valt van de Amerikaanse president Roosevelt.
Maar twee kantjes, die de wereld zullen veranderen.
Afzender: ene Albert Einstein, met een alarmerende boodschap.
Nazi-Duitsland werkt aan een atoombom.
Het is de start van het Manhattanproject.
Een zeer geheime operatie van de Verenigde Staten om atoombommen te maken.
En vooral: sneller dan de Duitsers.
Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn de kernwapens klaar...
...maar de Duitsers al verslagen.
De Amerikanen hebben nog wel een oorlog met Japan uit te vechten en willen die snel beëindigen.
En dus worden voor het eerst in de geschiedenis atoombommen gebruikt. Twee.
Zó vernietigend dat de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki compleet worden verwoest.
Vanaf dan zijn kernwapens allesbepalend in tijden van oorlog.
Ze kunnen niet alleen hele steden wegvagen...
...maar zelfs het einde van de wereld betekenen.
Lange tijd leek de echte dreiging van kernwapens weg.
Want dit...
...wil niemand meer.
Totdat president Poetin, een paar dagen na de inval in Oekraïne, deze speech gaf.
En we ons opeens weer hardop afvragen:
Moeten we bang zijn voor kernwapens?
Eerst even, wat zijn het precies en waarom zijn ze zoveel gevaarlijker dan normale bommen?
Te ingewikkeld om in een paar minuten helemaal uit te leggen.
Maar in het kort:
Neem een normale bom.
Die bestaat vaak uit een houder gevuld met explosief materiaal...
...dat door een ontsteking en chemische reactie ontploft.
Bij een kernwapen worden atoomkernen gesplitst in kleinere atoomkernen.
Daarbij ontstaat een kettingreactie.
Belangrijkste om te weten: daarbij komt enorm veel energie vrij.
Energie die gebruikt wordt voor een explosie.
En je hebt inmiddels verschillende soorten kernwapens, maar...
...de meeste landen hebben waterstofbommen.
Kernwapens die nóg krachtiger zijn.
Dat komt omdat er na die splijting nog een extra stapje bij komt.
Waterstofatomen worden als gevolg van die splijting met elkaar gefuseerd.
En dat zorgt weer voor nóg meer energie.
Een wapen met nog grotere gevolgen dus.
We willen er niet aan denken en heel waarschijnlijk is het gelukkig ook niet...
...maar dit is wat er zou gebeuren als er een atoombom op Nederland zou vallen.
Bijvoorbeeld op Den Bosch.
Blijft niet veel van over, zoals je ziet.
En dit is wat er zou gebeuren met Amsterdam.
En bijvoorbeeld met Groningen.
De berekening is gebaseerd op tsar bomba, de zwaarst geteste kernbom ooit.
Die wordt in de jaren '60 getest door de Sovjet-Unie...
...en is 3300 keer krachtiger dan de bom die op Hiroshima viel.
Zó heftig dat we de explosie in Nederland konden voelen.
Als er een atoombom valt, worden gebouwen verwoest en vallen er gigantisch veel doden.
De directe gevolgen.
Maar daar blijft het niet bij.
Er komt ook straling vrij en die kan jaren later nog voor ziektes en afwijking zorgen.
En door de enorme hitte, die kan oplopen tot 100 miljoen graden Celsius...
...net zo warm als de zon, ontstaan er branden en komt er roet in de atmosfeer.
Daardoor kan een nucleaire winter ontstaan en die kan jarenlang duren.
Jarenlang geen zonlicht, mislukte oogsten en gevolgen die niet zijn te overzien.
Wereldwijd zijn er naar schatting 13.000 kernwapens.
Waarvan ongeveer 9000 in militair gebruik. In het bezit van deze landen.
Rusland, de Verenigde Staten, China, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk...
...Pakistan, India, Israël en Noord-Korea.
Oekraïne had ze ooit ook, maar stond ze af in de jaren '90.
Dit klinkt al gigantisch veel, maar het waren er ooit 70.000.
Amerika had jarenlang de meeste.
En het is nooit officieel bevestigd, maar een paar van die Amerikaanse kernwapens...
...liggen in Nederland.
In Volkel, een dorpje in Noord-Brabant.
Leidde in 1981 en 1983 tot de grootste demonstraties ooit in Nederland.
Eerst trokken meer dan 400.000 mensen naar het Museumplein in Amsterdam...
...twee jaar later in Den Haag waren dat er zo'n 550.000.
En het leidde tot dit nummer.
De demonstraties vonden plaats in een tijd dat het aantal kernwapens in de wereld opliep.
Gebeurde tijdens de Koude Oorlog, die van 1947 tot 1989 duurde.
Amerika en de Sovjet-Unie waren verwikkeld in een wapenwedloop.
Beiden wilden ze de meeste kernwapens hebben.
Was een militaire strategie: mutual assured destruction.
Gegarandeerde wederzijdse vernietiging.
Ze weten allebei dat ze elkaar kunnen vernietigen dus er is een soort evenwicht.
De balance of terror.
Die Koude Oorlog duurde dus jaren zonder dat er echt werd gevochten.
Al leek het een aantal keer wel op een kernoorlog uit te draaien.
Met als bekendste voorbeeld de Cubacrisis in 1962 toen de situatie écht ontvlamde.
Gebeurde nadat de VS ontdekte dat...
...de Sovjet-Unie in het geheim kernraketten op Cuba neerzette.
Had uiteindelijk een goede afloop.
Maar het blijft een wankel evenwicht waarbij fouten of misverstanden...
...catastrofale gevolgen kunnen hebben.
Maakten we eerder deze video over, check 'em ff.
Over die catastrofale gevolgen zei Albert Einstein dit:
Daar bedoelde hij mee dat de gevolgen zó groot zouden zijn...
...dat we als mensheid opnieuw moeten beginnen.
Niet toevallig dat juist hij dat zei.
Einstein schreef niet alleen de brief aan president Roosevelt...
...maar is ook indirect de uitvinder van kernwapens.
Omdat hij met zijn beroemde formule E=mc2 bewees...
...dat in een kleine massa heel veel energie kan zitten.
Na de Koude Oorlog veranderde het sentiment.
Kernwapens moesten de wereld uit en er werden allerlei verdragen opgesteld om daarvoor te zorgen.
De grootste angst voor kernwapens was jarenlang verdwenen, tot nu.
Met de ferme taal van Poetin is de dreiging terug en de wereld houdt haar adem in.
Goed om te weten is dat zowel de Russen als de Amerikanen altijd...
...kernwapens op scherp hebben staan.
Maar zo'n dreigend signaal afgeven, dat is nieuw.
Is het grootspraak en wil hij het Westen intimideren...
...zodat het Westen Oekraïne niet meer steunt?
Ik denk dat hij nu heel, heel ruw blufpoker aan het spelen is.
Of is er daadwerkelijk een kans dat hij kernwapens inzet?
Dit is hele gevaarlijke retoriek.
We moeten alles van Poetin serieus nemen.
Er is geen rode knop waarop hij zomaar even kan drukken.
Hij moet eerst toestemming hebben van de minister van Defensie en een hoge militaire officier.
Poetins uitspraken zijn uitzonderlijk en verontrustend...
...maar op de achtergrond neemt het wantrouwen tussen kernmachten al langer toe.
Verdragen werden opgezegd of geschonden.
En toen Obama in 2010 besloot 80 miljard dollar in kernwapens te steken...
...gingen andere kernmachten ook weer investeren.
Al deed Rusland dat altijd al.
Oftewel, de wapenwedloop is terug.
De daling van het aantal kernwapens stagneert en de aantallen zouden volgens sommige rapporten zelfs toenemen.
En het zijn er dan misschien wel minder dan in de jaren '80...
...maar de atoombommen zijn inmiddels wel geavanceerder en krachtiger.
Wat Poetins uitspraken betekenen voor de verhoudingen met het Westen...
...op de lange termijn, dat is nog niet te zeggen.
Maar dat zijn speech de geschiedenisboeken in gaat wel.
We kunnen alleen maar hopen, dat het daarbij blijft.

Het is 2 augustus 1939...

Toggle Transcript

albert einstein::noun | Spocien Dictionary

albert einstein

noun

physicist born in Germany who formulated the special theory of relativity and the general theory of relativity; Einstein also proposed that light consists of discrete quantized bundles of energy (later called photons) (1879-1955)

Type	Words
Synonyms	einstein

How to pronounce albert einstein in Dutch?

albert einstein::noun | Spocien Dictionary

abandonment

Related words

Related

Subscribe to our Newslatter